- 8/27/2024 11:02 AM
Fıkhi kaynaklarımızda, hastalık nedeniyle mescitlerde cemaatle namaz kılmanın sakıt olduğu geçtiği gibi hastalık korkusunun olduğu durumlarda da aynı hükmün varid olduğu aktarılmıştır. Söz konusu bu hüküm sadece cemaatle namaz kılmak için değil kalabalığın çok daha fazla olduğu Cuma namazı için de geçerlidir. Zira aynı kaynaklar, “mescitlerde cemaatle namaz kılmamaya gerekçe sayılan özürler, Cuma namazı için de geçerlidir” bilgisini vermektedir.
Sevgili Peygamberimiz (aleyhissalatu vesselam) “soğan ve sarımsak yiyenler mescitlerimize yaklaşmasın”(Buhari, Müslim) diye buyurmaktadır. Yine hava şartlarının uygun olmadığı vakitlerde Peygamberimizin müezzin aracılığıyla ashabına “Namazlarınızı evlerinizde kılınız” (Buhari, Müslim) dediğiyle ilgili sağlam kaynaklardan oldukça fazla rivayet aktarılmaktadır. Salgın hastalıklar; mescitteki müslümanlara eziyet veren kokudan ve hava şartları nedeniyle namaza gitmeme gerekçesinden daha fazla önlem almayı gerektiren bir mazerettir.
Söz konusu hükmün Cuma namazı için de geçerli olduğuna delalet eden bir başka delil ise Abdullah Bin Abbas’dan aktarılan şu hadistir; İbn Abbas yağmurlu bir günde müezzinine şöyle seslenir: (Ezân okurken) "Eşhedü enne Muhammeden Rasûlullah", dedikten sonra "Hayye ale's-salâh" deme. Namazlarınızı evlerinizde kılın, de. İnsanlar bu davranışı (onun bu sözünü) yadırgar gibi olduklarında Abdullah Bin Abbas şöyle dedi: Bunu benden daha hayırlı olan biri (Rasûlullah aleyhissalatu vesselam) yaptı. Cuma namazı farz olduğundan dolayı size sıkıntı vermek istemedim. Eğer mecburen gelmek zorunda kalsaydınız çamurlu ve kaygan zemin üzerinde yürüyecektiniz… (Buharî, Müslim)
Yukarıda belirtilen delillere, olağanüstü durumlarda selef alimlerimizin sergiledikleri içtihatlar ile verdikleri fetvalar ve günümüzde faaliyet yürüten gerek kurumsal gerekse bireysel ilmi tutumları eklediğimizde meselenin hiçbir zorlama olmaksızın nasıl bir çerçeve içerisinde değerlendirilmesi gerektiği açıkça görülecektir.
Bu bağlamda son aylarda dünyada gittikçe yayılan ve tedbir alınmadığı taktirde daha fazla kişiye bulaşma riski bulunan koronavirüs tehlikesine karşı her türlü tedbirin alınması farzdır. Cuma namazının yerine evlerde öğle namazının kılınması da bu tedbir kapsamında değerlendirilebilir.
Alimler ve Medreseler Birliği Fetva Kurulu